Nội dung tem: Afro - Asian - Latin đoàn kết
Người thiết kế: Trần Huy Khánh
In tại: nhà in Tiến Bộ
Quốc gia: Việt Nam
Năm: 15/10/1967
Mã số: 540
Bộ tem: 209 (4 tem)
Giải thích:
**Cách mạng tháng Mười Nga** (hay còn gọi là Cách mạng Tháng Mười) là một sự kiện lịch sử quan trọng diễn ra vào tháng 10 năm 1917 (theo lịch Julius) ở Nga, dẫn đến sự thành lập chính quyền Bolshevik và thiết lập chế độ xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới. Đây là một phần trong chuỗi sự kiện của Cách mạng Nga 1917, bao gồm cả Cách mạng tháng Hai diễn ra trước đó.
Nguyên nhân
1. **Khó khăn kinh tế**: Nga tham gia Thế chiến I, dẫn đến khủng hoảng kinh tế, nạn đói, và bất ổn xã hội. Nhiều người dân, đặc biệt là nông dân và công nhân, mất niềm tin vào chính phủ đương nhiệm.
2. **Bất mãn chính trị**: Chính quyền Sa hoàng đã bị chỉ trích vì sự quản lý kém, tham nhũng và sự thiếu dân chủ. Sự ra đời của các phong trào cách mạng, đặc biệt là Đảng Bolshevik do Vladimir Lenin lãnh đạo, đã thu hút được nhiều sự ủng hộ từ quần chúng.
3. **Thất bại trong chiến tranh**: Thất bại quân sự của Nga trong Thế chiến I càng làm tăng sự không hài lòng trong quân đội và dân chúng, dẫn đến sự nổi dậy.
Diễn biến
1. **Cách mạng tháng Hai**: Diễn ra vào tháng 2 năm 1917, dẫn đến việc lật đổ Sa hoàng Nicholas II và thành lập Chính phủ lâm thời. Tuy nhiên, chính phủ này không đáp ứng được nguyện vọng của quần chúng, dẫn đến sự bất mãn.
2. **Sự nổi dậy của Bolshevik**: Đảng Bolshevik, dưới sự lãnh đạo của Lenin, kêu gọi người dân tiến hành một cuộc cách mạng mới để lật đổ Chính phủ lâm thời. Lenin đã trở về Nga từ Thụy Sĩ với sự hỗ trợ của Đức, nhằm thực hiện kế hoạch lật đổ chính phủ.
3. **Cuộc tấn công vào Cung điện Mùa đông**: Vào đêm 6 tháng 11 (theo lịch dương), lực lượng Bolshevik, với sự hỗ trợ của các công nhân và quân đội, đã tấn công Cung điện Mùa đông ở Petrograd (nay là Saint Petersburg). Chính phủ lâm thời bị lật đổ, và Bolshevik tuyên bố thành lập chính quyền mới.
Kết quả
1. **Thành lập chính quyền Bolshevik**: Cách mạng tháng Mười dẫn đến việc thành lập chính phủ Bolshevik, với Lenin làm người lãnh đạo. Chính phủ này đã thực hiện nhiều cải cách, bao gồm việc giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân và ký kết hòa bình với Đức trong Hiệp ước Brest-Litovsk vào năm 1918.
2. **Nội chiến Nga**: Sau cách mạng, đất nước Nga rơi vào cuộc nội chiến (1917-1922) giữa lực lượng Bolshevik (được gọi là "đỏ") và các lực lượng đối lập, gọi là "trắng." Cuộc chiến này đã kéo dài và gây ra nhiều tổn thất về người và của.
3. **Hình thành Liên Xô**: Sau khi giành chiến thắng trong cuộc nội chiến, vào năm 1922, chính quyền Bolshevik thành lập Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô), một trong những quốc gia lớn nhất và có ảnh hưởng nhất trong thế kỷ 20.
Ý nghĩa
- **Ảnh hưởng đến lịch sử thế giới**: Cách mạng tháng Mười đã mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử thế giới, ảnh hưởng đến nhiều phong trào cách mạng và xã hội chủ nghĩa ở các nước khác. Nó đã tạo ra một mô hình xã hội chủ nghĩa mà nhiều nước theo đuổi trong suốt thế kỷ 20.
- **Thay đổi cấu trúc xã hội**: Cách mạng đã dẫn đến sự thay đổi mạnh mẽ trong cấu trúc xã hội, kinh tế, và chính trị của Nga, từ một đế chế phong kiến sang một nhà nước xã hội chủ nghĩa.
Cách mạng tháng Mười Nga là một trong những sự kiện quan trọng nhất của thế kỷ 20, đóng vai trò quyết định trong việc định hình lịch sử hiện đại.