Pierre Schoendoerffer 1928-2012
_____

Nội dung tem: Pierre Schoendoerffer, Tác giả & Nhà làm phim tài liệu

Quốc gia: Pháp

Ngày phát hành: 24/09/2018

Số răng: 13,25

Kích thước (mm): 40,85 x 30

Kiểu in: Tinh khắc

Mã số: FR 7170

Bộ tem: FR7170 (1 tem)

Thông tin:

Pierre Schoendoerffer (1928–2012) là một đạo diễn, nhà văn, và nhà làm phim tài liệu người Pháp, nổi tiếng với những tác phẩm lấy cảm hứng từ chiến tranh, đặc biệt là Chiến tranh Đông Dương và Chiến tranh Việt Nam. Ông từng là lính trong quân đội Pháp và phục vụ tại Đông Dương, nơi sau này trở thành bối cảnh chủ yếu cho nhiều bộ phim và tiểu thuyết của ông.

Tiểu sử tóm tắt:

  • Sinh: 5 tháng 5 năm 1928, Chamalières, Pháp

  • Mất: 14 tháng 3 năm 2012, Pháp

  • Nghề nghiệp: Đạo diễn, nhà văn, phóng viên chiến trường, nhà làm phim tài liệu

  • Quân sự: Phục vụ trong quân đội Pháp, là phóng viên chiến tranh trong trận Điện Biên Phủ (1954); bị bắt làm tù binh bởi Việt Minh.

Những tác phẩm tiêu biểu:

  1. La 317e Section (1965) – “Tiểu đội 317”: Một trong những bộ phim nổi tiếng nhất của ông, tái hiện cuộc rút lui tuyệt vọng của một đơn vị Lê Dương Pháp tại Lào năm 1954. Bộ phim được đánh giá rất cao về mặt hiện thực và đạo đức chiến tranh.

  2. Le Crabe-Tambour (1977) – “Con cua đánh trống”: Khắc họa ký ức của các sĩ quan hải quân Pháp thời hậu chiến Đông Dương và Algerie.

  3. Dien Bien Phu (1992): Tác phẩm quy mô lớn tái dựng trận đánh lịch sử tại Điện Biên Phủ, nơi chính ông từng tham gia và bị bắt.

  4. La Section Anderson (1967): Phim tài liệu đoạt giải Oscar (phim tài liệu hay nhất) về một đơn vị lính Mỹ trong chiến tranh Việt Nam.

Phong cách & ảnh hưởng:

  • Tác phẩm của Schoendoerffer đậm chất hiện thực, thường xuyên đề cập đến danh dự, thất bại, sự hi sinh, và nỗi cô đơn của người lính.

  • Là một trong những nghệ sĩ hiếm hoi vừa có trải nghiệm chiến tranh thực tế, vừa có khả năng chuyển tải sâu sắc những trải nghiệm đó vào điện ảnh và văn học.

  • Ông được xem là người giữ vai trò quan trọng trong việc lưu giữ ký ức về chiến tranh Đông Dương qua góc nhìn người Pháp.

Tác phẩm:

  • Tác phẩm điện ảnh nào đó của Pierre Schoendoerffer (như La 317e Section, Le Crabe-Tambour, Dien Bien Phu, v.v.)

  • Tiểu thuyết/văn học ông viết (ví dụ như Là 317e section, Le Crabe-Tambour, hoặc L'Adieu au roi)

  • Phong cách làm phim của Pierre Schoendoerffer rất độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân với sự pha trộn giữa hiện thực tàn khốc của chiến tranh, tính chất nội tâm, và tư tưởng danh dự – thất bại – ký ức. Dưới đây là phân tích các khía cạnh bạn yêu cầu:

    1. Phong cách làm phim: hiện thực, giản dị, mang tính cá nhân

    • Chất hiện thực cao: Do từng là phóng viên chiến trường và cựu binh, Schoendoerffer tái hiện chiến tranh một cách chân thật, không tô vẽ. Không có những cảnh anh hùng rực rỡ hay nhạc nền hùng tráng, thay vào đó là tiếng côn trùng, mưa rừng, tiếng súng đì đùng, bước chân nặng nề.

    • Nhịp điệu chậm, giàu chiêm nghiệm: Ông không làm phim để gây sốc mà để người xem suy nghĩ, thấm dần qua từng khung hình.

    • Khung hình khắc khổ, nhiều cảnh quay thiên nhiên u uất (rừng rậm, biển khơi, núi non), phản ánh sự lạc lõng của con người giữa số phận và lịch sử.

    2. Lời thoại: ngắn gọn, đầy ẩn ý

    • Không dài dòng. Lính của ông không triết lý lan man, nhưng mỗi lời nói đều hàm chứa cảm xúc sâu sắc.

    • Ví dụ trong La 317e Section, viên trung úy trẻ tuổi thốt lên:

      “Chiến tranh là như thế đấy. Nó không bao giờ giống những gì người ta tưởng tượng.”

    • Trong Le Crabe-Tambour, lời thoại nhiều khi mang tính hoài niệm, giàu ẩn dụ, như những dòng nhật ký hay lời tạ từ của những kẻ đã đánh mất quê hương, lý tưởng, hoặc chính mình.

    3. Nhân vật: lính tráng, cô độc, danh dự trong thất bại

    • Nhân vật trung tâm thường là những sĩ quan, lính viễn chinh, thủy thủ, mang trong mình sự mâu thuẫn nội tâm:

      • Họ chiến đấu vì danh dự, nhưng dần nhận ra sự vô nghĩa của chiến tranh.

      • Họ cô độc, trầm lặng, bị ám ảnh bởi trách nhiệm, ký ức, và quá khứ không thể quay lại.

    • Ví dụ:

      • Thiếu úy Torrens (La 317e Section): trẻ tuổi, có lý tưởng, nhưng dần cạn kiệt bởi thực tế tàn khốc.

      • “Le Crabe-Tambour”: một nhân vật gần như thần thoại – người giữ được danh dự đến phút cuối nhưng cũng là bi kịch sống.

    4. Đạo đức chiến tranh: không phán xét, chỉ trình bày

    • Không như nhiều phim chiến tranh phương Tây thường chia phe thiện/ác rõ ràng, Schoendoerffer không tô màu kẻ thù – ông chỉ quan sát con người trong chiến tranh, dù là Pháp, Việt Minh hay Mỹ.

    • Thay vì tuyên truyền hay chỉ trích, ông đặt ra những câu hỏi đạo đức lớn:

      • Lý tưởng có còn ý nghĩa trong thất bại?

      • Liệu cái chết trong danh dự có giá trị hơn sống trong đầu hàng?

      • Ai sẽ nhớ đến những người lính vô danh?

    Tổng kết:

    Yếu tố Đặc điểm nổi bật
    Phong cách hình ảnh Tối giản, khắc khổ, thiên nhiên như nhân vật
    Nhịp phim Chậm rãi, đầy suy tưởng
    Lời thoại Ngắn, hàm súc, nhiều ẩn ý
    Nhân vật Cô độc, đầy xung đột nội tâm, giàu danh dự
    Thông điệp đạo đức Không phán xét, để người xem tự cảm nhận