Khu trù mật
_____

Nội dung tem:

Diễn tả quang cảnh tổng quát của một Khu Trù Mật kiểu mẫu

VN-S 212 - 0đ50

VN-S 213 - 1đ

VN-S 214 - 3đ

VN-S 215 - 7đ

Người thiết kế:

Trần Xuân Vinh

Gilbert Aufschneider

In tại: nhà in Atelier de Fabrication des Timbres-Poste, Paris

Quốc gia: Việt Nam

Ngày phát hành: 07/07/1960

Số răng: 13

Kích thước (mm): 40 x 26

Kiểu in: Tinh khắc

Mã số: VN-S 212-215

Bộ tem: VNS212-215 (4 tem)

Thông tin:

“Khu Trù Mật” là một chính sách và mô hình đặc biệt được chính quyền Việt Nam Cộng hòa (miền Nam Việt Nam, trước 1975) triển khai trong những năm 1950–1960, dưới thời Tổng thống Ngô Đình Diệm. Mục tiêu chính thức là “phát triển nông thôn”, “bảo vệ dân làng khỏi cộng sản”, nhưng trên thực tế, đây là một phần trong chiến lược chống cộng sản và kiểm soát dân cư ở nông thôn.

1. Nguồn gốc và mục đích

    Sau Hiệp định Genève năm 1954, miền Nam Việt Nam tách khỏi miền Bắc. Chính quyền Ngô Đình Diệm lo ngại ảnh hưởng của lực lượng Việt Minh (sau là Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam) ở vùng nông thôn.

    Vì vậy, họ thực hiện kế hoạch dồn dân, lập ấp, tách dân ra khỏi vùng ảnh hưởng của lực lượng kháng chiến.

Mục tiêu tuyên bố:

    Tập trung dân cư “an toàn” để phát triển kinh tế, giáo dục, tôn giáo.

    Ngăn chặn “xâm nhập cộng sản”.

    Xây dựng nông thôn kiểu mới có “đời sống văn minh”.

Mục tiêu thực tế:

    Kiểm soát chặt chẽ dân chúng, cô lập lực lượng cách mạng.

    Tăng cường ảnh hưởng của chính quyền Diệm và Công giáo ở nông thôn.

2. Nội dung chính của “Khu Trù Mật”

    Dân các làng nhỏ, phân tán được di dời cưỡng bức vào những khu “tập trung” có hàng rào, đồn bốt, lính canh.

    Mỗi khu thường có hệ thống tường rào, hào nước, cổng gác, gần như một pháo đài nhỏ.

    Người dân bị buộc phải rời nhà, ruộng vườn cũ; nhiều nơi chưa có đủ cơ sở hạ tầng, nước, đất trồng.

    Chính quyền gọi đây là “Khu Trù Mật” (vùng đông dân, trù phú, an ninh), sau đó mở rộng thành chương trình “Ấp Chiến Lược” (1961–1963).

3. Kết quả và tác động

    Nhiều khu không thành công, bị người dân phản đối vì cưỡng ép, mất đất, điều kiện sống tồi tệ.

    Một số nơi bị lực lượng cách mạng tấn công, phá bỏ.

    Sau khi Ngô Đình Diệm bị lật đổ (1963), chương trình này sụp đổ nhanh chóng.

    Trong lịch sử Việt Nam, “khu trù mật” và “ấp chiến lược” được xem là biểu tượng của chính sách đàn áp và thất bại trong chiến tranh tâm lý ở miền Nam.

4. Một vài khu tiêu biểu

    Khu Trù Mật Cái Sắn (Long Xuyên, An Giang): một trong những khu đầu tiên, do chính Ngô Đình Nhu và Cố vấn Ngô Đình Cẩn chỉ đạo.

    Các khu khác ở Quảng Trị, Quảng Ngãi, Bến Tre, v.v.